Šta je tipografija ?
Tipografija je vizuelni sistem stvoren međusobnim odnosom elemenata pisma (boja, ritam, forma, stil ) i pozadine. Manipulacijom između ovih odnosa, dolazimo do efeknih vizuelnih rešenja koja su u stanju da komuniciraju, budu razumljiva i prenesu informaciju.
Tipografija ima svoj meta-jezik u kome oblici i odnosi među njima daju značenje pre nego što je detektovana sama informacija.
Umetnost tipografije je dinamički sistem kontrasta. Kontrast između fonta i pozadine čini formu slova vidljivu ljudskom oku.
“Tipografija je umetnost upotrebe crnog da bi se istakle beline.”
Anatomija slova
Na slici su vizuelno prikazani elementi slovnog znaka
v x-visina - visina malih slova ( obli slovni znaci ) koja nemaju uzlazni ili silazni potez kao što su`a', `o', `e'.
v Mean line - imaginarna linija koja određuje visinu malih slova
v Ascender - uzlazni potez kod slova, primer `k', `l', `h'.
v Descender - silazni potez kod slova, primer `p', `j', `g'.
v Base line - imaginarna linija na koju se naslanjaju sva slova.
v Body size - veličina slova merena od kraja uzlaznog poteza do kraja silaznog poteza.
v Serif - malo postolje na kraju osnovne linije slova
v Set width - određivanje širine slova, varira od fonta do fonta i od slova do slova
v Cap Line - visina velikih slova. Zavisi od dizajna slova, mogu biti veća, kraća ili iste visine kao uzlazni potez
Forma i antiforma
Na slici su vizuelno prikazani elementi forme i antiforme
Svako slovo sastoji se od forme, dela slova ispunjenog bojom, i kontrafome koja je definisana tim oblikom. Kontra forma može biti potpuno zatvorena kao kod slova “o”, delimično otvorena kao kod slova “n” I otvorena kao kod slova “f”.
“Materijalnost predmeta sadrži korisnost njegovu, a nematerijalnost njegovu bit.”
Na slici su vizuelno prikazani gradivni delovi pojedinih slovnih znakova
TSteam - vertikalna linija čija debljina određuje volumen slova
Bowl - zaobljeni deo slova koji pojedinim slovima daje isti vizuelni ritam
“e”,”o”,”c”
Dinamika slovnog niza
Reči pisane samo velikim slovima nemaju dinamiku i ritam. Veliku količinu ovakvog teksta, teško je čitati zbog nedostatka kontrasta.
Na slici su vizuelno prikazani elementi slovnog niza
Dinamički sistem koji grade slova započinje formom slova i nastavlja se kroz ređanje slova u slovni niz – reči, reči u rečenice, rečenice u blokove teksta. Blokovi teksta su na kraju uokvireni stranom ili ekranom sa koga se čitaju.
Razmak između slova, razmak između linija i razmak između reči su tri kontrasna elementa koja se pojavljuju u okviru jednog bloka u tekstu. Četvrti element je margina koja je deo strane na koju se tekst postavlja. Ovo su četiri nezavisna elementa i od njihovog uzajamnog funkcionisanja zavisi da li se radi o dobrom tipografskom rešenju.
Razmak između slova
Razmak između slova je prostor između karaktera. To je oblik kontraforme stvoren u prostoru između dva slova.
Mali razmak između slova može da nam rn učini da bude m
Uži razmak između slova može akcenat da stavi na kontraformu u odnosu na formu slova.
Kod fontova specijalno dizajniranih za ekran kompjutera, prisutne su veoma male varijacije prostora između slova.
Razmak između reči
Razmak između reči je prostor između završetka jedne reči i početka reči koja joj sledi. Ljudsko oko koristi ovaj prostor da bi registrovalo grupe slova i indentifikovalo ih kao reči.
Na slici su vizuelno prikazani razmaci između pojedinih elemenata slovnog bloka
Razmak između reči je u tipografiji osnovni ritmički korak. Ako su međurazmaci previše uski, ritam je oslabljen i tekst se doživljava monotono.
Ako su međurazmaci preširoki, ritam je pojačan, ali je čitljivost teksta slaba. Samo dobro smišljen ritam obezbeđuje najbolje optičke efekte, a preko njih i najbolja unutrašnja doživljavanja.
Kraćim intervalima sugeriše se blaži i umereniji ritmički hod, a većim intervalima brži i energičniji pokret.
Putanja nepravilnog ritma u tipografiji
Na slici su prikazani efekti koji se mogu postići upotrebom tipografskih elemenata
Razmak između linija
Razmak između linija je vertikalni prostor između linija teksta (leading).
Ovaj razmak ističe prostor između uzlaznog poteza jednog reda i silaznog poteza reda iznad njega.
Loše odabran razmak između linija dovodi do konfuzije oka prilikom čitanja.
Korekno odabran razmak između linija teksta povečava moć razdvajanja
karaktera, grupe slova i čitljivosti teksta.
Razmak između redova utiče na boju fonta, povećava ili smanjuje prikazivanje pozadine i ističe uzlazne i silazne poteze.
Na slici su vizuelno prikazani efekti koji se postižu odabirom različitih fontova i razmaka između redova.
Margine
Margina je razmak između slovnih nizova i tekstualnih celina od ivice površine na kome leži slovni zapis. Margine ističu kolone tekstualnih blokova.
Na slici je vizuelno prikazan pojam margine